Ăn quá nhiều thịt chế biến sẵn có thể khiến nguy cơ ung thư tăng cao (Ảnh minh họa)
Nguồn ủ mầm bệnh ung thư đáng sợ
Khi xã hội ngày càng phát triển, khối lượng công việc khổng lồ khiến cho con người không có nhiều thời gian chuẩn bị những bữa ăn “tươi” cho bản thân và gia đình. Trong bối cảnh đó, thịt chế biến sẵn được xem là lựa chọn thích hợp cho bữa ăn nhanh chóng, đủ dinh dưỡng. Ít người biết, loại thực phẩm phổ biến trong bữa ăn của các gia đình này lại là nguồn ủ mầm bệnh đáng sợ.
Từ trước đến nay, thuật ngữ “thịt chế biến sẵn” được dùng để nói đến các loại thịt (thịt heo, thịt bò, thịt lợn, thịt cừu…) đã qua xử lí như ướp muối, xông khói, phơi khô hoặc cho thêm chất bảo quản nhằm tăng thời gian sử dụng. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại thịt chế biến sẵn như xúc xích, dăm bông, thịt sấy, thịt đông lạnh… Nhờ tính chất tiện dụng, dễ bảo quản, thịt chế biến sẵn càng được sử dụng rộng rãi. Đến nỗi, nó trở thành thói quen của nhiều bà nội trợ.
Trên thế giới, nhiều nghiên cứu đã chứng minh nguy cơ gây ung thư của thịt chế biến sẵn (với nguyên liệu chủ yếu là thịt đỏ) là có thật. Trong một nghiên cứu với nhóm đối tượng gồm 88.000 phụ nữ có khẩu phần thịt chế biến sẵn hàng ngày, từ không ăn hoặc ăn 1lần/tháng cho đến 6 phần ăn/ngày, các chuyên gia Đại học Havard (Mỹ) phát hiện thấy có một mối liên hệ giữa việc ăn thịt chế biến sẵn và ung thư vòng một. Sử dụng một mô hình phân tích, các nhà khoa học kết luận việc thường xuyên ăn thịt chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vòng một. Cụ thể, những phụ nữ ăn 1,5 phần thịt chế biến sẵn mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư vòng một cao hơn 22% so với những người chỉ ăn một phần/tuần.
Một nghiên cứu khác tại Mỹ cũng cho thấy, người ăn thịt chế biến sẵn có nguy cơ mắc ung thư thận cao hơn nhiều lần so với người bình thường. Để tìm hiểu mối liên quan này, các nhà khoa học tại Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ đã sử dụng dữ liệu của một nghiên cứu trên gần 500.000 người Mỹ trưởng thành ở độ tuổi từ trên 50 trở lên. Những người này sẽ tham gia vào một khảo sát về thói quen ăn uống hàng ngày, trong đó có đánh giá về lượng thịt tiêu thụ. Các đối tượng nghiên cứu được theo dõi trong thời gian trung bình 9 năm và các nhà khoa học đã phát hiện thấy nhiều trường hợp mới mắc ung thư. Trong đó, khoảng 1.800 đối tượng bị chẩn đoán ung thư thận.
PGS.Trần Văn Thuấn - Viên trưởng Viện nghiên cứu phòng chống ung thư Việt Nam
Tại Việt Nam, ông Trần Văn Thuấn (Viện trưởng Viện nghiên cứu phòng chống ung thư Việt Nam) cũng khẳng định: “Thịt chế biến sẵn là mối nguy hại hàng đầu trong việc hình thành mầm bệnh ung thư”. Ông cho biết: “Nhiều tài liệu khoa học đã chứng minh sự liên quan mật thiết giữa việc hình thành tế bào ung thư và vấn đề dinh dưỡng. Bên cạnh đó, qua nhiều năm nghiên cứu thực tế, chúng tôi nhận thấy việc sử dụng thịt chế biến sẵn làm gia tăng mạnh nguy cơ gây ung thư. Đặc biệt, việc sử dụng loại thực phẩm này quá nhiều sẽ cho nguy cơ mắc ung thư tụy tăng lên đột biến”.
Sự tù mù của người tiêu dùng Việt
Tính đến thời điểm hiện tại, đã có nhiều nghiên cứu về các hóa chất tồn tại trong thịt chế biến sẵn có ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Một báo cáo trên Tạp chí Dinh dưỡng Mỹ cách đây vài năm đã chỉ ra rằng, có một lượng lớn các hóa chất độc hại được tìm thấy trong các loại thịt nướng màu đỏ (loại thịt thường được dùng trong thịt chế biến sẵn). Những chất như nitrate, nitrite thường có trong thức ăn chế biến sẵn làm từ thịt để giữ cho thịt có màu đỏ và giúp bảo quản thịt lâu bị hư hỏng là những “chất nguy hiểm hàng đầu”. Trong điều kiện đặc biệt (đun nấu ở nhiệt độ cao) thì chất này sẽ kết hợp với các gốc amin của thịt để tạo nên chất nitrosamine, một loại chất có khả năng gây ung thư.
Các nhà khoa học đã chứng minh: nitrat và những sản phẩm phân hủy của nó có khả năng kết hợp với một số chất đã bị kết án có thể gây ung thư. Ông Trần Văn Thuấn cho biết: “Theo báo cáo quỹ Nghiên cứu ung thư thế giới thì thịt muối xông khói và các loại thịt chế biến sẵn khác đều làm tăng nguy cơ ung thư đường ruột trong suốt cuộc đời. Cụ thể, ăn nhiều thịt chế biến sẵn sẽ làm tăng 20% nguy cơ ung thư ruột. Ăn thường xuyên thịt muối, thịt xông khói cũng kích thích các loại ung thư khác phát tác như ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư thực quản…”.
Điều đáng nói, phần lớn người tiêu dùng Việt hiện còn rất mù mờ hoặc thậm chí không có kiến thức để phòng tránh mối nguy cơ này. Nhiều người, bởi thế, vẫn coi thịt chế biến sẵn như một loại thực phẩm không thể thiếu hàng ngày. Chị Lan (35 tuổi, trú tại huyện Thanh Trì, TP Hà Nội) cho biết: “Vì lí do công việc, tôi không có nhiều thời gian đi chợ nên hay sử dụng các loại thực phẩm được chế biến sẵn, đặc biệt là thịt. Tôi nghĩ các loại thực phẩm đã qua xử lý đều an toàn nên chưa từng lo ngại về nguy cơ ung thư. Thông thường khi vào siêu thị, tôi đều mua nguyên cả bọc các loại thịt đã qua chế biến về cho vào tủ ăn dần”. Anh Hưng (quận Ba Đình, Hà Nội) thì cho biết: “Tôi nghĩ rằng các loại thực phẩm được chế biến sẵn có nghĩa là đã được kiểm duyệt đầy đủ về chất lượng. Vì thế, chúng tôi vẫn thường xuyên sử dụng mà không thể đắn đo gì cả”.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Phó Viện Trưởng Viện Dinh Dưỡng) cho biết: “Bản thân các loại thịt đã được chế biến sẵn thì không hề có hại cho cơ thể. Vấn đề là ở chỗ, ăn quá nhiều và do cách chế biến thịt mới có thể hình thành các chất gây ung thư”.Theo những thông tin về Viện Dinh Dưỡng đưa ra thì chính sự thiếu hiểu biết trong cách sử dụng thực phẩm của người sử dụng mới là nguyên nhân làm hại sức khỏe của chính mình. Do đó, người tiêu dùng cần sử dụng thịt chế biến sẵn một cách hợp lí để ngăn ngừa ung thư và bảo vệ sức khỏe chính mình.
Nguồn: Xã hội
